Rondom Vichy : koninklijke domeinen en kasteel Randan

2 juni zwaar bewolkt en stevige regenbuien, maar in de middag begon het een beetje op te klaren. Op maandag is er nooit zoveel te beleven in Frankrijk, maar we waren door het toeristenbureau in Vichy geattendeerd op het Château de Randan, een stukje ten zuiden van Vichy, en dat zou geopend zijn. Over landweggetjes en langs kleine boerendorpen reden we tot we bij Château de Maulmont de beboste heuvels in. Chaumont is privébezit en wordt uitgebaat als evenementenlocatie. Randan echter is sinds 2003 in bezit van de regio Auvergne en deze stelt het domein open voor bezoekers van april tot oktober-november. 

Het paviljoen bij de entree bestaat eigenlijk uit drie delen. Het achterste deel, waar nu de ontvangst en de expositieruimtes zijn, was voorheen het verblijf van de inspecteur die het beheer voerde over uitgestrekte bossen van de familie Orléans. Vandaar de naam Inspecteurshuis. Het trelliswerk en de prachtige blauw-groene kleuren konden op mijn bewondering rekenen. Tegen vergoeding zijn er rondleidingen mogelijk in het museum, naar de jachttrofeeën, de keukens en de kapel e.d., maar 2 uur vonden wij op dat moment te lang. Voor niets mochten we op eigen gelegenheid door de tuinen en het prachtige park rondwandelen. 

In de zomer van 1925 is het kasteel door een hevige brand voor een groot deel verwoest. Nooit meer geheel hersteld, waardoor nu een wat vreemd aandoend frame resteert, waar je van verschillende kanten dwars doorheen kijkt. De koninklijke kassen zijn ook niet meer wat ze geweest zijn helaas. 

Het zijn replica's van de kassen van Versailles. Ze hadden dubbele verwarming, wateroven en een mestkelder. Maar de bloemen- en moestuinen worden nog steeds goed onderhouden. En er zijn nieuwe investeringen op komst voor het behoud en de ontwikkeling van kasteel en domein.

In 1821 kochten Adelaïde en haar broer Louis-Philippe I het landgoed Randan. Ze wilden graag kapitaal investeren in de bossen bij Randan op grondgebied dat eerder aan hun voorouders de Bourbons had behoord, ze wilden graag een buitenhuis in de natuur hebben en een toevluchtsoord voor het geval er weer politieke onrust zou ontstaan. Ze lieten het oorspronkelijke kasteel vernieuwen en uitbreiden in Renaissance stijl. Maar omdat ze dat toch te klein vonden, kwam het plan om de keukens in een aparte vleugel onder te brengen met een dakterras dat tevens de privétoegang zou vormen tot een nieuw te bouwen kapel. Die keukens waren zeer groot en modern ingericht voor die tijd. Ze zijn gespaard gebleven bij de brand en te bezichtigen bij de rondleiding, evenals de kapel.

Louis-Philippe werd in 1930 koning (de laatste koning van Frankrijk) en zo werd Randan een koninklijk domein. De investeringen en vormgeving van het domein brachten grote sociale, economische en culturele veranderingen met zich mee. De landbouw werd veelzijdiger met de teelt en productie van fruit en wijnen, de bossen werden commercieel benut, de productie van bakstenen en tegels vertaalde zich in de huizenbouw en het kasteel zelf staat bekend om de fraaie toepassing van veelkleurige bakstenen. 

De tuinen en het park omvatten 100 ha en zijn een belangrijk voorbeeld van de landschapsinrichting in de eerste helft van de 19e eeuw. Lopend door het park hadden we aan de achterzijde een, helaas zwaar bewolkt, maar toch prachtig uitzicht over de vlakte en naar de verre bergen van de Auvergne. De keermuren van de terrassen en een flinke vijver zijn bewaard gebleven, de linden stonden geurend te bloeien. 

Een piepklein fraai huisje midden in een weids gazon bleek het pomphuis te zijn voor de watervoorziening. Isabelle, dochter van Antoine d' Orléans, gravin van Parijs (1848-1919) koos ervoor om een deel van het jaar in Randan te wonen. Zij moderniseerde het landgoed o.a. met een elektrische generator voor de verlichting en een pompstation voor stromend water. Het complex van de voormalige stallen-koetshuizen/garages-personeelsruimten heeft onder haar regime dienst gedaan als militair hospitaal. Foto's en verhalen aan de gevels herinneren aan die tijd en zijn een gedenkteken. 

Voor ons was het een mooi uitstapje op een druilerige dag en tijdens ons bezoek is het redelijk droog gebleven.