zaterdag 7 maart 2020

Schloss Moritzburg (Saksen)


Slot Moritzburg was oorspronkelijk (1542) een eenvoudig jachtslot, gebouwd door hertog Moritz von Sachsen in renaissancestijl. August de Sterke liet het ombouwen tot een indrukwekkend barok jachtslot en zomerverblijf voor zijn exuberante feesten en jachtevenementen. Het ligt op een kunstmatig eilandje middenin de kasteelvijver en vanaf de openbare weg en parkeerplaats vormt een lange dijk omzoomd met bomen, de toegangsweg voor de vele belangstellenden, die het kasteel tegenwoordig bezoeken. Het kasteel herbergt een van de grootste verzamelingen jachttrofeeën in Europa en zowel buiten als binnen kan er geen misverstand over de functie van het jachtslot ontstaan.





De verzamelwoede en voorliefde voor exotische kostbaarheden van August de Sterke beperkte zich niet tot porselein, bleek ook in dit kasteel. De Federzimmer was daarvan een toonbeeld. Wandtapijten en bedbaldakijn leken op afstand geborduurde kunstwerken, maar bleken volledig vervaardigd uit talloze natuurlijke bonte en geschilderde vogelveren.




Echt onder de indruk waren wij van het goudleerbehang. Wij hadden er nog nooit eerder van gehoord, maar tussen 1630 en 1750 was goudleerbehang erg in trek bij de rijken van Europa, deels als isolatie (i.p.v. wandtapijten) maar vooral als decoratie om mee te pronken - zo hebben we ontdekt.  In de tweede helft van de 18e eeuw werd het leerbehang verdrongen door zijde- en papierbehang. Goudleerbehang was al in de vroege middeleeuwen op het Iberisch schiereiland bekend, overgewaaid uit Noord-Afrika, en was daar enige tijd in de 15e eeuw populair. In de 16e en 17e eeuw verhuisden de productiecentra naar met name Italië en de Nederlanden. In deze beide landen paste men verschillende technieken toe.



Van maart tot november 2019 bood de tentoonstelling "Tapetenwechsel - das goldene Leder im Schloss Moritzburg" de gelegenheid om iets meer te leren van de Goldledertapeten en de restauratie ervan. Onder invloed van UV-straling zijn de oorspronkelijke heldere kleuren aangetast en bruin geworden. Andere kleuren zijn verbleekt. Dit werd geïllustreerd door voorbeelden van wel en niet gerestaureerde stukken.  De restauratie is een bijzonder omslachtige en arbeidsintensieve klus. Behalve licht vormen ook bepaalde insecten een bedreiging voor het behang. 



In Europa kwam de populariteit van het exotische verre oosten ook in de inrichting van het interieur tot uitdrukking. Men imiteerde en kopieerde Aziatische lakmeubels en schilderingen. Dat zagen we ook terug in een kamer met (vermoedelijk) Venetiaans goudleerbehang en vier bijbehorende stoelen (acht van de twaalf zijn bewaard gebleven) met voorstellingen van komedianten. Dat thema paste goed in het hofleven, waar men theater en muziek hoog waardeerde.





Dat er in slot Moritzburg zoveel goudleerbehang bewaard is gebleven (in 11 van de 60 vertrekken) is mede te danken aan het feit dat het jachtslot slechts een klein deel van het jaar in gebruik was, zo vertelde een suppoost ons. En aan de noordzijde het best, omdat daar minder zonlicht binnenviel. Tegenwoordig heeft men daarvoor beschermende maatregelen genomen. Bovendien, zo vertelde hij, hebben de Russische troepen aan het eind van WOII geen weet gehad van de waarde van het behang, waardoor zij het - in tegenstelling tot andere kostbaarheden - niet meegenomen hebben. Overigens was het een Russische officier die later het kasteel behoed heeft voor verval en de herinrichting in gang heeft gezet.




"Bloemen uit Holland", maar de echte naam van dit behang is niet bekend en het komt waarschijnlijk uit een atelier in Mechelen (zuidelijke Nederlanden). 


Vanaf de bovenverdieping werd ons een mooi inkijkje in de koninklijke hofkapel geboden.



En verder vergaapten we ons aan de weelderig gedecoreerde vertrekken en vele kunstwerken en meubels. Mythologische figuren uit de antieke wereld trokken aan ons oog voorbij. Temidden van hen Diana, godin van de jacht.



De feestzaal met tientallen geweien aan de wand en op tafel een oud servies, dat nog niet zo lang geleden is teruggevonden in het bos, waar het in de Tweede Wereldoorlog begraven was.









We hebben een stukje door het park gelopen en genoten van de zon en de mooie, rustige omgeving, voordat we weer naar Coswig teruggingen. Voor het Fazantenkasteeltje in het park, moet je bij de entree aparte kaarten kopen. Omdat we hiervan vooraf niet op de hoogte waren, hebben we dat niet meer bezocht. Jammer misschien, maar we hadden al zoveel moois gezien!




Over de restauratie van goudleerbehang in Nederland vond ik een aardig artikel uit de Stentor:
https://www.destentor.nl/veluwe/antiek-bruin-uitgeslagen-goudleerbehang-stadhuis-harderwijk-begint-weer-te-flonkeren~a2eaf8dd/?referrer=https://www.google.nl/

Geen opmerkingen:

Populaire blogberichten